Motoryka mała, motoryka duża – czym są?

Obserwując nasze dzieci od pierwszych dni ich życia, zachwycamy się wszystkim czego każdego dnia się uczą – kiedy raczkują, siadają, stają, stawiają pierwszy krok. Czasami nie zdajemy sobie nawet sprawy, jak najmniejszy nawet postęp w rozwoju motorycznym maluszka, wpływa na jego przyszłe funkcjonowanie. 

Motoryka, to wszelka aktywność ruchowa człowieka. Dwa jej podstawowe rodzaje to motoryka duża i motoryka mała. Pierwsza z nich związana jest z ruchami całego ciała i wykorzystuje duże partie mięśniowe. Jest to skakanie, chodzenie, raczkowanie, a wcześniej wierzganie, unoszenie główki, czy wymachy rączkami.  Prawidłowy rozwój motoryki dużej warunkuje postępy w motoryce małej, czyli wszystkich ruchach, które wykonujemy dłońmi.  Rozwój motoryki przebiega dynamicznie, zwłaszcza w pierwszym roku życia dziecka. Drugim etapem, gdzie zmiany są bardzo widoczne jest okres przedszkolny, a 4 i 5 rok życia nazywany jest złotym okresem motoryki. Sprawność dziecka w tym czasie jest już bardzo duża, a aktywność sprawia mu najwięcej frajdy. 

Dbałość o rozwój motoryczny dziecka jest ważnym zadaniem, bo wpływa na kilka kluczowych obszarów jego funkcjonowania:

 

    1. Rozwój poznawczy – dziecko zdecydowanie łatwiej uczy się i poznaje świat, gdy angażuje do tego wszystkie zmysły. Ruchowość jest też związana z chęcią eksplorowania świata i przeżywania nowych doznań. Dziecko, które bez problemu wdrapuje się na drzewo, albo przeskakuje kałuże, zdecydowanie intensywniej poznaje świat.
    2. Rozwój sensoryczny – układ dotykowy to jeden z trzech podstawowych systemów sensorycznych. Kształtuje się on już w czasie ciąży i służy do przekazywania mózgowi informacji o fakturze, temperaturze, czy nacisku na skórę. Możliwość poznawania świata dotykiem wpływa bezpośrednio na prawidłowy rozwój integracji sensorycznej.
    3. Rozwój mowy – u podstaw umiejętności artykulacyjnych, stoją ruchy żuchwy, języka i warg, które dziecko rozwija już w życiu płodowym, ale silnie w czasie spożywania posiłków. Wykonując buzią coraz bardziej skomplikowane układy ruchowe, przygotowują się do mowy.
    4. Rozwój umiejętności szkolnych – gotowość szkolna określana jest nie tylko na podstawie wiedzy dziecka i jego uwarunkowań psychicznych, ale także zdolności motorycznych.
    5. Rozwój fizyczny – chyba nikogo nie trzeba przekonywać, że wysiłek fizyczny pozytywnie wpływa nie tylko na nasze ciała, ale także na rozwój mózgu i innych narządów. Widać to w przypadku dorosłych, a pamiętajmy, że u dzieci wszystko zintensyfikowane jest o wiele bardziej.
    6. Rozwój emocjonalny – dzieci radzące sobie z zadaniami motorycznymi, wzmacniają poczucie pewności i własnej wartości, co bezpośrednio przekłada się na ich kondycję psychiczną.
    7. Rozwój społeczny – wpływ zdolności motorycznych na interakcje społeczne widoczny jest nie tylko wśród dzieci, ale także nastolatków, czy nawet dorosłych. Dziecko będące na równym stopniu rozwoju motorycznego z rówieśnikami, zdecydowanie łatwiej odnajduje się w ich grupie. 

Zaniedbanie rozwoju motorycznego dziecka bardzo mocno utrudni mu funkcjonowanie praktycznie na każdym etapie życie. Należy pamiętać jednak, że  nie chodzi w tym procesie o specjalne, żmudne ćwiczenia, ale o stymulowanie aktywności dziecka także pod tym kątem. Maluch, naturalnie ciekawy świata, z przyjemnością zainteresuje się zabawkami, czy przedmiotami dnia codziennego, które mu podsuniemy, dbając tym samym o jego rozwój. A najlepszy możliwy rozwój to ten przez zabawę i spontaniczne poznawanie świata.